SONDAJ İZNİ
Yeraltında bulunan jeolojik formasyonlar ve yeraltı zenginlikleri (kömür, metalik maden, doğalgaz, petrol vb.) hakkında bilgi toplamak ve işletmelerde üretime geçmek amacı ile kuyu açmak için yapılan işlemlere maden sondajı denir.
Orman Alanlarında Sondaj Faaliyetleri
Sondaj izinleri el karotu ve kazı gerektirmeyen sondajlar olarak ikiye ayrılmaktadır.
El karotu için alınacak sondaj izinlerinde, müracaat dilekçesi ve 1/25000 ölçekli haritalar vaziyet planı ve mescere haritası yer alacak olup bir de teminat bedeli yatırılarak izin alınır.
Kazı gerektirmeyen arama projelerinde, ormanlık alanlar için yapılan müracaatlarda müracaat dilekçesi ile birlikte 1/25.000 ölçekli memleket haritası topografik harita uyduharitası mescere haritası kadastro haritası ve vaziyet planı haritaları verilmektedir. Sondaj alanlarını 15m ve 10 m olarak belirleyerek toplam bir sondaj alanı 150 m2 olarak belirlenmektedir. Sondaj izinlerinde mevcut yollar yok ise sondajlara giden yollarda belirlenmelidir. Yolun genişliği topografyaya uygun olarak 6m olarak belirlenmelidir.
Mera Alanlarında Sondaj Faaliyetleri
Maden arama ruhsat sahibi, mera, yaylak ve kışlakların bulunduğu alanlarda; sondaj gibi fiziki müdahale gerektiren maden arama faaliyetleri yapılmadan önce gerekli belgelerle il gıda, tarım ve hayvancılık müdürlüğüne bir dilekçe ile başvurur.
Başvuru tarihinden itibaren otuz gün içinde il gıda, tarım ve hayvancılık müdürlüğü tarafından yapılan değerlendirme sonucu uyulması gereken esaslar belirlenerek mera tahsis amacı değiştirilmeden izin verilir.
Tarım Alanlarında Sondaj Faaliyetleri
Tarım alanlarında arazi sınıflarına bakılmaksızın maden arama çalışmalarına izin verilir.
Maden ruhsat sahibi, tarım alanlarında; sondaj gibi maden arama faaliyetleri yapılmadan önce gerekli belgelerle valiliğe veya Genel Müdürlüğe ya da Tarım ve Orman Bakanlığı’na bir dilekçe ile başvurur. Başvuru tarihinden itibaren iki ay içinde ilgili Bakanlıkça yapılacak değerlendirme sonucuna göre izin verilebilir.
Maden ruhsat sahibi arama faaliyetleri sırasında sulama, drenaj, toprak muhafaza tesisleri gibi tarımsal yapılara zarar vermemek ve arama faaliyeti sonrası, faaliyette bulunduğu bölgeleri çevre ile uyumlu hale getirmek zorundadır.
Hazinenin Mülkiyetinde Sondaj Faaliyetleri
Hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufundaki yerlerde yapılan sondaj faaliyetleri için kira ve ecrimisil alınmaz. Bu alanlar madencilik faaliyetleri yapıldığı sürece madencilik
faaliyetleri için ayrılmış sayılır.
Sondaj faaliyeti gösterilen alanın, Hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yer olması halinde, arazi mülkiyeti kapsamında izin istenmez. Ancak, bu alan için mülkiyet durumunu gösteren belge istenir.
Özel Şahıs Arazilerinde Sondaj Faaliyetleri
Kamu hizmeti veya umumun yararına ayrılmış okul, hastane, kütüphane, karayolu, demiryolu
gibi yer ve tesislere 60 metre mesafe dahilinde madencilik faaliyetleri için Genel Müdürlükten izin alınması zorunludur.
Binalara 60 metre, özel mülkiyete konu araziler ile bu arazilere 20 metre mesafe dahilinde faaliyette bulunmak için mülk sahibinin yazılı muvafakatinin alınması zorunludur. Yatay olarak alınan bu mesafeler gerek duyulması halinde Genel Müdürlük tarafından madencilik faaliyetlerinin boyutu, işletme yöntemi, emniyet tedbirleri ve arazinin topografik ve jeolojik yapısı dikkate alınarak her faaliyet için ayrı olarak da belirlenebilir.
Müracaat belgeleri
Arama faaliyetinde bulunmak üzere gerekli izin için valiliğe veya Genel Müdürlüğe aşağıdaki belgelerle müracaat edilir:
a) Arama ruhsatı örneği,
b) Uygun ölçekli topografik haritada ruhsat ile arama faaliyeti gösterilecek alanın koordinatlarının
çizimi,
c) Yapılacak arama faaliyetlerine ilişkin bilgiler,
d) Bina ve tesis var ise vaziyet planı.
Ayrıca, ilgili bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları kendi kanunları gereği ek bilgi isteyebilir.
Kazı gerektirmeyen sondaj izinlerinde ise öncelikle çed yönetmeliğinin ’7061 sayılı Bazı Vergi Kanunları ile Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılmasına Dair Kanun 05.12.2017 tarihli ve 30261 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Bahse konu kanunun 48. Maddesinde “…Jeolojik haritalama, jeofizik etüd, sismik, karot, kırıntı ve numune alma ile bunlara yönelik sathi hazırlık işlemleri içeren faaliyetler için çevresel etki değerlendirmesi kararı aranmaz.” hükmü yer almaktadır. Bu bağlamda çevre ve şehircilik il müdürlüğünden kapsam dışı yazısı alınır . Sahada yapılacak olan sondaj çalışmaları için kurum görüşü başvurusu yapılmaktadır. Bu kurumlar ; DKMP, DSİ, Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü ve Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüdür.