Atık Yağların Yönetimi Yönetmeliği Yürürlüğe Girdi

Published On -

Duyurular

30/7/2008 tarihli ve 26952 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği, 21.12.2019 tarihli ve 30985 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Atık Yağların Yönetimi Yönetmeliğinin yürürlüğü girmesi ile birlikte yürürlükten kaldırıldı.

İlgili yönetmelikle birlikte, faaliyetleri kapsamında atık motor yağı değişimi yapılan işletmelerin, 01.01.2021 tarihine kadar Bakanlığın çevrimiçi programına kaydolması ve Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne başvuru yaparak  Motor Yağı Değişim Noktası İzin Belgesini alması zorunlu hâle getirildi.

Yeni yönetmelikle birlikte, yazılı olarak ilgili çevre ve şehircilik il müdürlüklerine yapılan Atık Yağ Beyan Zorunluluğu kaldırıldı. Bunun yerine, Bakanlıkça hazırlanan çevrimiçi uygulamalar üzerinden, Atık Beyan Formunun, bir önceki yıla ait bilgileri içerecek şekilde, her yıl Ocak ayından itibaren başlamak üzere, en geç Mart ayı sonuna kadar doldurulması zorunluluğu getirildi.

Yürürlükten kaldırılan Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği kapsamında Atık Yağ Geri Kazanım Lisansı alan işletmelerin, yeni yönetmelikte yer alan Atık Yağ Rafinasyon Tesis şartlarını 01.01.2021 tarihine kadar yerine getirmesi ve “Atık Yağ Rafinasyonu konulu “Çevre İzin ve Lisans Belgesi” almak için Bakanlığa başvurması gerekiyor.

Yine, yürürlükten kaldırılan Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği kapsamında, Bakanlıktan yetki alan yetkilendirilmiş kuruluşların, 1/1/2021 tarihine kadar Yönetmelikte yer alan piyasa payı şartları ile yönetmelikle getirilen ilave şartları sağladığına ilişkin bilgi ve belgeleri Bakanlığa sunma yükümlülüğü getirildi.

1.1.2020 tarihi itibariyle yürürlüğe girecek olan Atık Yağların Yönetimi Yönetmeliği ve kaldırılan Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği maddelerinin kapsamlı karşılaştırma tablosunu aşağıda bulabilirsiniz.

 

Karşılaştırmalı Tablo:

Eski Yönetmelik:
30/07/2008 tarihli ve 26952 sayılı “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği
Yeni Yönetmelik:
21.12.2019 tarih ve 30985 sayılı Atık Yağların Yönetimi Yönetmeliği
Madde Değişikliği
                                  Yorumu                                  


MADDE 1 –

(1) Bu Yönetmeliğin amacı, atık yağların üretiminden bertarafına kadar

a) Çevreye zarar verecek şekilde doğrudan veya dolaylı bir biçimde alıcı ortama verilmesinin önlenmesine

b) Çevre ve insan sağlığına zarar vermeden geçici depolanmasına, taşınmasına, bertaraf edilmesine

c) Atık yağların yönetiminde gerekli teknik ve idari standartların   oluşturulmasına,

ç) Geçici depolama, işleme ve bertaraf tesislerinin kurulması ile bu tesislerin çevreyle uyumlu yönetimi amacıyla gerekli prensip ve programların belirlenmesine dair usul ve esasları belirlemektir


MADDE 1 –

(1) Bu Yönetmetmeliğin amacı, atık yağların geçici depolanmasına, toplanmasına, taşınmasına, rafinasyona tabi tutulmasına, enerji geri kazanımının sağlanmasına ve bertaraf edilmesine ilişkin teknik ve idari esasların belirlenerek çevre ve insan sağlığının korunması ile doğal kaynakların verimli kullanımının sağlanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

 

 

 


Eski yönetmelikte Atık Yağların Yönetimine ilişkin amaç kısmı (Madde 1), yeni yönetmelikte daha kısa ifadelerle anlatılmıştır.

 

 

 

 

Kapsam
MADDE 2 –

(1) Bu Yönetmelik, EK-1’de belirtilen I., II. ve III. kategori atık yağların üretimi, geçici depolanması, toplanması, taşınması, işlenmesi, bertarafı, ithalat ve ihracatı ile transit geçişine ilişkin yasak, sınırlama ve yükümlülükleri, alınacak önlemleri, yapılacak denetimleri  kapsar.

Kapsam
MADDE 2 –

(1) Bu Yönetmelik, atık yağ tanımında yer alan atık yağlar ile bu atıkların yönetimi çerçevesinde; geçici depolanmasına, toplanmasına, taşınmasına, rafinasyona tabi tutulmasına, enerji geri kazanımının sağlanmasına, bertarafına, alınacak önlemlere ve yapılacak bildirimlere ilişkin usul ve esasları kapsar.

Eski yönetmelikte yer alan atık yağ tanımı, “Ek-1’de belirtilen I. II. ve III. Kategori atık yağlar” şeklinde ifade edilirken, yeni yönetmelikte “atık yağ tanımında yer alan atık yağlar” şeklinde ifade edilmiş olup, eski yönetmelikte yer alan atık yağların üretimi, işlenmesi, ithalat ve ihracatı ile transit geçişine ilişkin yasak yasak sınırlama ve yükümlülükler kapsamları kaldırılarak, rafinasyona tabi tutulmasına enerji geri kazanımın sağlanması şeklinde ifade yer verilmiştir.

Ayrıca, eski yönetmelikte yapılacak denetimler kapsam içerisinde yer alırken yeni yönetmelikte bu ifade bildirimler olarak değiştirilmiştir.

Eski yönetmelikte atık yağlar, I. II ve III. Kategori olarak ayrılırken, yeni yönetmelikte A ve B olmak üzere 2 ayrı grup tanımlanmıştır.


Dayanak
MADDE 3 – (Değişik:RG-5/11/2013-28812)

(1) Bu Yönetmelik 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununun 8, 11 ve 12 nci maddeleri ile 29/6/2011 tarihli ve 644 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (i) bentlerine dayanılarak hazırlanmıştır


Dayanak
MADDE 3 – (1)

Bu Yönetmelik, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununun 8 inci, 11 inci ve 12 nci maddeleri ile 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı  Hakkında Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin 97 nci ve 103 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.


Eski yönetmelikte yer alan 29.06.2011 tarihli dayanak yeni yönetmelikte 10.07.2018 tarih ve 30474 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin ilgili maddeleri olarak değiştirilmiştir.


Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Atık motor yağı: Belirli bir kullanım süresi sonucunda motorlu araçlardan aynaklanan ve orijinal kullanım amacına uygun olmayan atık yağları

b) Atık motor yağı üreticisi: Atık motor yağlarını üreten, kaynağının bilinmemesi durumunda ise atık motor yağlarını mülkiyetinde bulunduran gerçek ve tüzel kişileri, kurum ve kuruluşları,

c) Atık sanayi yağı: Her türlü sanayi dalından kaynaklanan atık   i   yağları

ç) Atık Yağ Beyan Formu: Ek-2’de yer alan formu,

d) Atık yağ: Kullanılmış benzinli motor, dizel motor, şanzıman ve diferansiyel, transmisyon, gres ve diğer özel taşıt yağları ile hidrolik sistem, türbin ve kompresör, kızak, açık-kapalı dişli, sirkülasyon, metal kesme ve işleme, metal çekme, tekstil, ısıl işlem, ısı transfer, izolasyon ve   koruyucu,izolasyon, trafo, kalıp, buhar silindir, pnömatik sistem koruyucu, gıda ve ilaç endüstrisi, kağıt makinesi, yatak ve diğer özel i yağlar ve i gresler, kullanılmış kalınlaştırıcı, koruyucu, temizleyici ve benzeri özel müstahzarlar ve kullanıma uygun olmayan yağ ürünlerini,

e) Atık yağların toplanması: Atık yağların üreticisinden kategorilerine göre sınıflandırılarak alınıp lisanslı işleme ve bertaraf noktasına kadar lisanslı atık taşıyıcılar vasıtasıyla Ulusal Atık Taşıma Formu ile birlikte taşınması amacıyla yapılan tüm işlemleri,

f) Atık yağ üreticisi: Faaliyetleri esnasında Ek-1’de belirtilen atık yağların oluşmasına neden olan, kaynağın bilinmemesi durumunda ise bu atıkları mülkiyetinde bulunduran gerçek ve tüzel kişileri,

g) Bakanlık: Çevre ve Orman Bakanlığını,

ğ) Baz yağ: Rafinerilerde üretilen alifatik, naftanik aromatik ve karışık (alifatik+aromatik) esaslı petrol ürününü veya sentetik olarak (kimyasal yolla) elde edilen yağı,

h) Bertaraf: 5/7/2008 tarihli ve 26927 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin Ek-2’sinde yer alan işlemlerden herhangi birisini,

ı) Enerji geri kazanımı: Atık yağların mevcut yakıta ilave edilerek lisanslı tesislerde enerji amaçlı kullanımını,

i) Geçici depolama: Atık yağların üreticileri tarafından faaliyet sahası içinde geçici olarak muhafaza edilme işlemini veya yağ üreticisi tarafından atık yağ üreticisi ile birlikte atık yağların toplanması amacıyla perakende satış ve/veya yağ değiştirme yerlerinde geçici muhafaza etme işlemini,

j) İşleme: Atık yağların tekrar kullanılmasını sağlayan rejenerasyon, rafinasyon ve enerji geri kazanımı işlemlerini,

k) (Değişik:R.G-30/3/2010-27537)(1) Çevre lisansı: 29/4/2009 tarihli ve 27214sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelikte düzenlenen lisansı,

l) PCB: 26/12/2007 tarihli ve 26739 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Poliklorlu Bifenil ve Poliklorlu Terfenillerin Kontrolü Hakkında Yönetmelik kapsamına giren maddeleri,

m) Rafinasyon: Atık yağların rafine edilerek, ulusal veya uluslararası standartlar ile şartnamelere uygun baz yağ veya petrol ürünlerine dönüştürülmesi işlemlerini,

n) Rejenerasyon: Atık yağlardan her türlü kirleticinin, oksidasyon ürünlerinin, partiküllerin giderilerek ulusal veya uluslararası standartlar, şartnameler ile kullanım amacına uygun orijinal yağ elde edilmesini,

o) Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği: 14/3/2005 tarihli ve 25755 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’ni,

ö) Ulusal Atık Taşıma Formu: Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinin Ek- 9/B’sinde yer alan ve atık yağların toplama ve taşıma işlemlerinde kullanılması zorunlu olan formları,

p) Yağ: Orijinal kullanım amacına uygun olarak piyasaya arz edilen, mineral/sentetik esaslı ve/veya gerekli ilaveleri içeren yağlama ürünlerini,

r) Yağ Beyan Formu: Ek-3’de yer alan Yağ Beyan Formunu,

s) Yağ üreticisi: Rafineri hariç olmak üzere orijinal kullanım amacına uygun olarak yağ üreten, ithal eden veya kendi markası ile piyasaya sürenler veya atık yağları işleyerek ulusal ve uluslararası standart ve şartnamelere uygun baz yağ veya petrol ürünlerine dönüştürebilen tesisleri işleten gerçek ve tüzel kişileri,

ş) Yetkilendirilmiş kuruluş: Atık motor yağlarının toplanması amacıyla, Bakanlıkça belirlenen esaslar dahilinde piyasa payları toplamı en az % 30 olan motor yağı üreticileri tarafından kurulan atık motor yağı toplama organizasyonunu,

t) (Ek:R.G-30/3/2010-27537) (1) (Değişik:RG-5/11/2013-28812) Taşıma lisansı: Atık yağ taşımacılığı yapmak isteyen gerçek ve tüzel kişilerin firma ve araçları için alması gereken belgeyi, ifade eder.


Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Akaryakıt: 4/12/2003 tarihli ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında tanımlanan ürünleri,

b) Atık yağ: Orijinal kullanım amacına uygun olmayan ve Ek-1’de atık kodları yer alan madeni yağları,

c) Atık yağ rafinasyon tesisi: TS 13541 – İş Yerleri – Atık Yağ Rafinasyon ve Rejenerasyon Tesisleri İçin Kurallar standardı ve Bakanlıkça belirlenen tesis özelliklerine sahip, atık yağlardan TS 13369 – Yağlama Yağları, İ Yağlar ve İlgili Ürünler (Sınıf L) – Baz Yağlar standardına uygun olarak baz yağ üretiminin yapıldığı atık işleme tesisini,

ç) Atık yağ üreticisi: Faaliyetleri sonucu Ek-1’de yer alan atık yağların oluşmasına neden olan gerçek ve/veya tüzel kişiyi,

d) Bakanlık: Çevre ve Şehircilik Bakanlığını,

e) Baz yağ: TS 13369 standardında tanımlanan ürünü,

f) Beraber yakma tesisi: 6/10/2010 tarihli ve 27721 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Atıkların Yakılmasına İlişkin Yönetmelikte tanımlanan beraber yakma tesisi,

g) Bertaraf: İkincil amacı enerji geri kazanımı olsa dahi geri kazanım olarak kabul edilmeyen ve 2/4/2015 tarihli ve 29314 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Atık Yönetimi Yönetmeliğinin Ek-2/A’sında yer alan işlemlerden herhangi birini,

ğ) Çevre lisansı: 10/9/2014 tarihli ve 29115 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliğinde tanımlanan lisansı,

h) Deneme üretimi: Atık yağ rafinasyon tesisinde atık yağlardan TS 13369 standardına uygun olarak baz yağın üretildiğinin ve rafinasyon prosesi yetkinliğinin ispatı amacıyla yapılan çalışmayı,

ı) Geçici depolama: Atıkların atık üreticisi tarafından işleme tesislerine ulaştırılmadan önce üretildikleri yerde güvenilebilir şekilde bekletilmesini,

i) Geri kazanım: Piyasada ya da bir tesiste kullanılan maddelerin yerine ikame edilmek üzere atıkların faydalı bir amaç için kullanıma hazır hale getirilmesi için Atık Yönetimi Yönetmeliğinin Ek-2/B’sinde yer alan işlemleri,

j) İl müdürlüğü: Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünü,

k) Madeni yağ: Baz yağına veya kimyasal sentez yöntemi ile işlenen maddelere, bazı katkıların ilavesi sonucu, hareketli ve temas halinde olan iki yüzey arasındaki sürtünme ve/veya aşınmayı azaltma veya soğutma özelliğine sahip mamul haline getirilen doğal veya yapay maddeleri,

l) Madeni yağ lisansı: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından 17/6/2004 tarihli ve 25495 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliği kapsamında verilen lisansı,

m) Motor yağı değişim noktası: İl Müdürlüğünden izin belgesi almış motor yağı değişimi yapılan akaryakıt istasyonlarını, tamirhaneleri, servisleri ve diğer motor yağı değişimi yapılan işletmeleri,

n) PCB: 27/12/2007 tarihli ve 26739 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Poliklorlu Bifenil ve Poliklorlu Terfenillerin Kontrolü Hakkında Yönetmeliğin kapsamına giren maddeleri,

o) Piyasa payı: Üreticilerin, bir önceki yıl piyasaya sürdükleri madeni yağ miktarının, tüm yağ üreticilerinin yurt içinde piyasaya sürdükleri madeni yağ miktarına oranını,

ö) Rafinasyon: Atık yağların her türlü kirletici parametreden, oksidasyon ürünlerinden, partiküllerden ilave kirlilik üretmeyen teknolojilerle yüksek verimde arındırılarak TS 13369 standardına uygun baz yağ elde edilmesini,

p: Üretici: Satış yöntemine bağlı olmaksızın;

  1. Kendi markasıyla madeni yağ üreten ve piyasaya süren,
  2. Kendi markasıyla başka tedarikçiler tarafından üretilen madeni yağı piyasaya süren,
  3. Ticari amaçlarla madeni yağ ithal eden, gerçek ve/veya tüzel kişileri,

r) Yakma tesisi: Atıkların Yakılmasına İlişkin Yönetmelikte tanımlanan yakma tesisini,

s) Yetkilendirilmiş kuruluş: Atık Yönetimi Yönetmeliğinde tanımlanan ve piyasa payları toplamı en az %10 olan yağ üreticileri tarafından kurulan organizasyonu, ifade eder.


Yeni yönetmelikte; Akaryakıt, Atık Yağ Rafinasyon Tesisi, Beraber yakma tesisi, deneme üretimi, İl Müdürlüğü, Motor yağı değişim noktası, Piyasa payı, üretici, Yakma Tesisi tanımları eklenmiştir.

Atık Yağ, Atık yağ üretici, Bakanlık, Baz Yağı, Bertaraf, Çevre Lisansı, Geçici depolama, Geri kazanım, Rafinasyon ve Yetkilendirilmiş Kuruluş tanımlarında değişiklik yapılmıştır.

Ayrıca, eski yönetmelikte yer alan Atık motor yağı, Atık Motor Yağı üretici, Atık sanayi yağı, Atık beyan formu, Atık yağların toplanması, Enerji geri kazanımı, işleme, Rejenerasyon, Tehlikeli Atıkların Kontrol yönetmeli ve Ulusal Atık taşıma Formu tanımlarına yeni yönetmelikte yer verilmemiştir.


Genel ilkeler
MADDE 5 – (1) Atık motor yağları dahil atık yağlar ile bu yağların işlenmesi sonucu çıkan atıkların insan ve çevreye zarar verecek şekilde sahada boşaltılması veya yenisi ile değiştirilmesi, depolanması, doğrudan veya dolaylı bir biçimde yüzeysel sular ile yeraltı suyuna, denizlere, drenaj sistemleri ile toprağa verilmesi, fuel-oil veya diğer sıvı yakıtlara karıştırılması ve mevcut düzenlemeler ile belirlenen limitleri aşarak hava kirliliğine neden olacak şekilde işlenmesi veya yakılması yasaktır.

(2) Atık yağlara su, çözücüler, PCB, toksik ve tehlikeli maddeler ile diğer maddelerin ilave edilmemesi ve farklı kategorilerdeki atık yağların birbiriyle karıştırılmaması esastır. Atık yağlar, EK-1’de yer alan Atık Yağ Kategorileri ve Müsaade Edilen Kirletici Parametre Sınır Değerlerinde belirtilen kategorilere göre ayrı tank/konteynerlerde geçici depolanır, taşınır, işlenir veya bertaraf I. kategori atık yağ, II. kategori atık yağla karıştırılırsa II. kategori; I. veya II. kategori atık yağlar, III. kategori atık yağla karıştırılırsa III. kategori atık yağ olarak kabul edilir.

(3) Atık yağ oluşumunun kaynağında en aza indirilmesi, üretiminin kaçınılmaz olduğu durumlarda öncelikle atık yağların geri kazanımı amacıyla rejenerasyonu ve rafinasyonu esastır. II. kategori atık yağlar ile I. kategori atık yağların geri kazanım işlemleri sonucunda ürün kalitesi tutturulamayan atık yağlar Bakanlıktan lisans almış ve 21 inci maddede belirtilen tesislerde enerji geri kazanımı amacıyla kullanılabilir. Geri kazanım imkanı bulunmayan atık yağlar 22 nci maddede belirtilen şekilde Bakanlıktan (Değişik ibare:R.G-30/3/2010-27537) (1) çevre lisansı almış tehlikeli atık bertaraf tesislerinde bertaraf edilir.

(4) Atık yağların yarattığı çevresel kirlenme ve bozulmadan doğan zararlardan dolayı, atık yağ üreticileri, taşıyıcıları, işleme ve bertarafçıları kusur şartı aranmaksızın sorumludur. Bu faaliyetler sonucu meydana gelen zararlardan ötürü üretici ve piyasaya sürenlerin tazminat sorumluluğu kusurları oranında saklıdır.

(5) Bu Yönetmelik kapsamına giren atık yağların uluslararası ticareti, ithalatı, ihracatı ve transit geçişinde Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümleri uygulanır.

(6) Atık yağlardan kaynaklanan her türlü çevresel zararın giderilmesi için yapılan harcamalar kirleten öder prensibine göre kirliliğe neden olan gerçek ve tüzel kişiler tarafından karşılanır. Sorumluların çevresel zararı durdurmak, gidermek ve azaltmak için gerekli önlemi almaması halinde ve bu önlemlerin yetkili kamu kurum ve kuruluşlarınca doğrudan alınması durumunda yapılan tüm harcamalar 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre atık yağların yönetiminden sorumlu olanlardan tahsil edilir.


Genel ilkeler
MADDE 5 – (1) Atık yağların yönetimine ilişkin genel ilkeler şunlardır:

a) Atık yağların toprağa, kanalizasyona, denizlere, göllere, akarsulara ve benzeri alıcı ortamlara verilmesi, akaryakıta karıştırılması, akaryakıt olarak kullanılması, kullandırılması ve uygun olmayan yöntemlerle geri kazanılması, yakılması ve/veya bertarafı yasaktır.

b) Atık yağların, Ek-1’de yer alan farklı gruptaki atık yağlarla ve diğer atıklar ile karıştırılmaması, kaynağında ayrı olarak biriktirilmesi ve uygun koşullarda geçici depolanması esastır.

c) Atık yağlara su, çözücü, toksik, tehlikeli ve/veya diğer maddelerin ilave edilmemesi esastır.

ç) Farklı gruplardaki atık yağların birbiriyle karıştırılmaması esastır.

d) Atık yağlar, yetkilendirilmiş kuruluşlarca toplanır ve taşınır. Yetkilendirilmiş kuruluş, kendisine ait lisanslı atık taşıma araçları bulunan atık üreticileri ve/veya rafinasyon tesisleriyle atık yağların taşınması amacıyla iş birliği yapabilir.

e) Atık yağların, izin ve yetkisi olmayan üçüncü kişiler tarafından toplanması, taşınması, rafinasyonu, enerji geri kazanımı ve/veya bertarafı yasaktır.

f) Atık yağların neden olduğu çevresel kirlenme ve bozulmadan kaynaklanan zararlardan dolayı yağ üreticileri, yetkilendirilmiş kuruluşlar, atık yağların geçici depolanması, toplanması, taşınması, rafinasyonu, enerji geri kazanımı ve bertarafı faaliyetlerinde bulunanlar müteselsilen sorumludurlar. Sorumluların bu faaliyetler sonucu meydana gelen zararlardan dolayı genel hükümlere göre tazminat sorumluluğu saklıdır. Atık yağların yönetiminden sorumlu kişilerin çevresel zararı durdurmak, gidermek ve azaltmak için gerekli önlemleri almaması veya bu önlemlerin yetkili makamlarca doğrudan alınması nedeniyle kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan gerekli harcamalar, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre atıkların yönetiminden sorumlu olanlardan tahsil edilir.

g) Atık yağların rafinasyon tesisine kabulü öncesinde analizi rafinasyon tesisi tarafından yapılır. Yapılan analiz sonucunda PCB değeri 20 ppm’e kadar olan ve %1 klor değerini aşmayan atık yağlar rafinasyon tesisleri tarafından işlenir. PCB değeri 20-50 ppm arasında olan ve %1 klor değerini aşmayan atık yağlar beraber yakma tesisine, PCB değeri 50 ppm üzerinde olan veya %1 klor değerini aşan veya rafinasyonu mümkün olmadığı tespit edilen atık yağlar yakma tesisine gönderilir. Rafinasyon tesislerinde atık yağlardan TS 900-1 EN ISO 3170 standardına uygun şekilde numune alınarak PCB için TS EN 12766-1, TS EN 12766-2, klor için TS ISO 15597 ile ulusal ya da uluslararası kabul görmüş standart metotlar kullanılarak analiz yapılır.

ğ) Atık yağların ithalatı yasaktır; ihracatı ve transit geçişinde Atık Yönetimi Yönetmeliği hükümleri uygulanır.

h) Atık yağların, atık ara depolama tesisleri ile düzenli depolama tesislerine gönderilmesi ve bu tesislere kabul edilmesi yasaktır.

ı) Atık yağ taşıyacak araçlar için il müdürlüğünden taşıma lisansı alınması zorunludur. Atık yağların taşınmasına ilişkin esaslar Bakanlıkça belirlenir.

(2) Atık yağların rafinasyonunda, ilave kirlilik oluşturulmaksızın temiz üretim teknolojilerinin kullanılması ve yüksek verimde baz yağ üretilmesi esastır.

(3) Motorlu araç sahiplerinin motor yağı değişimlerini il müdürlüğünden izin belgesi almış motor yağı değişim noktalarında yaptırmaları esastır. Tüzel kişiler hariç olmak üzere motorlu araç sahibi gerçek kişiler, yağ değişimini kendileri yapmaları halinde oluşan atık motor yağlarını motor yağı değişim noktalarına teslim

(4) Yetkilendirilmiş kuruluş piyasa payı hesabında; yetkilendirilmiş kuruluşun toplama organizasyonuna dâhil olan yağ üreticilerinin, bir önceki yıl piyasaya sürdükleri madeni yağ miktarının tüm yağ üreticilerinin yurt içinde piyasaya sürdükleri madeni yağ miktarına oranı esas alınır.

(5) 26/12/2004 tarihli ve 25682 sayılı Resmî Gazete’de   yayımlanan   Gemilerden   Atık   Alınması  ve Atıkların Kontrolü Yönetmeliği kapsamındaki atık kabul tesislerinden çıkan sintine ve slaçlar hariç olmak üzere karışık atıkların distilasyonu sonucu oluşan atık yağlar, rafinasyona uygun olması halinde atık yağ rafinasyon tesisleri tarafından kabul edilebilir.

 

 

Eski yönetmelikte yer alan atık yağların alıcı ortama verilmemesi, farklı gruplardaki atık yağlarla karıştırılmaması gerektiği, herhangi bir madde ilavesinin yapılmaması, kaynağından ayrı biriktirilmesi ifadeleri yeni yönetmelikte de yer almaktadır.

Eski yönetmelikte atık yağların uluslararası ticareti, ihracatı, ithalatı ve transit geçişlerinde Atıkların Kontrol yükümleri hükümleri geçerli iken, yeni yönetmelikte atık yağların ithalatı yasaklanmış, ihracatı ve transit geçişleri ise atıkların yönetimi yönetmeliği hükümleri geçerli olacaktır.

Yeni yönetmelikte ayrıca;

  • Atık yağların, izin ve yetkisi olmayan üçüncü kişiler tarafından toplanması, taşınması, rafinasyonu, enerji geri kazanımı ve/veya bertarafı yasak olduğu,
  • Atık yağların, atık ara depolama tesisleri ile düzenli depolama tesislerine gönderilmesi ve bu tesislere kabul edilmesi yasaklandığı,
  • Motorlu araç sahiplerinin motor yağı değişimlerini il müdürlüğünden izin belgesi almış motor yağı değişim noktalarında yaptırmaları gerektiği,
  • Tüzel kişiler hariç olmak üzere motorlu araç sahibi gerçek kişiler, yağ değişimini kendileri yapmaları halinde oluşan atık motor yağlarını motor yağı değişim noktalarına teslim etme zorunlululuğu
  • 26/12/2004 tarihli ve 25682 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gemilerden Atık Alınması ve Atıkların Kontrolü Yönetmeliği kapsamındaki atık kabul tesislerinden çıkan sintine ve slaçlar hariç olmak üzere karışık atıkların distilasyonu sonucu oluşan atık yağlar, rafinasyona uygun olması halinde atık yağ rafinasyon tesisleri tarafından kabul edilebilir olduğu,
  • Yetkilendirilmiş kuruluş piyasa payı hesabında; yetkilendirilmiş kuruluşun toplama organizasyonuna dâhil olan yağ üreticilerinin, bir önceki yıl piyasaya sürdükleri madeni yağ miktarının tüm yağ üreticilerinin yurt içinde piyasaya sürdükleri madeni yağ miktarına oranının esas alınacağı

Hükümleri getirilmiştir.

Yeni yönetmelik ile; PCB değeri 20 ppm’e kadar olan ve %1 klor değerini aşmayan atık yağlar rafinasyon tesisleri tarafından işlenecek. PCB değeri 20-50 ppm arasında olan ve %1 klor değerini aşmayan atık yağlar beraber yakma tesisine, PCB değeri 50 ppm üzerinde olan veya %1 klor değerini aşan veya rafinasyonu mümkün olmadığı tespit edilen atık yağlar yakma tesisine gönderilmesi gerekmektedir.


Bakanlığın görev ve yetkileri
MADDE 6 – (1) Bakanlık,

a) Atık yağların çevreyle uyumlu bir şekilde yönetimini sağlayan program ve politikaları saptamak, bu Yönetmeliğin uygulanmasına yönelik işbirliği ve koordinasyonu sağlamakla,

b) Atık yağ işleme ve bertaraf tesislerine (Değişik ibare:R.G-30/3/2010- 27537)(1)  çevre lisansı vermekle,

c) Atık yağların çevreyle uyumlu yönetimine ilişkin en yeni sistem ve teknolojilerin uygulanmasında ulusal ve uluslararası koordinasyonu sağlamakla,

görevli ve yetkilidir.


Bakanlığın görev ve yetkileri
MADDE 6 – (1) Bakanlık;

a) Atık yağların çevre ile uyumlu bir şekilde yönetilmesine ilişkin program ve politikaları tespit etmekle,

b) Bu Yönetmeliğin uygulanması hususunda iş birliği ve koordinasyonu sağlamak ve gerekli idari tedbirleri almakla,

c) Kurum ve kuruluşların yetkilendirilme esaslarını belirlemekle, yetkilendirmekle, yetkilendirilen kuruluşları denetlemekle, bu Yönetmeliğe ve yetkilendirme esaslarına aykırılık halinde gerekli yaptırımın uygulanmasını sağlamakla ve yetkiyi iptal etmekle,

ç) Atık yağ rafinasyon tesislerine çevre lisansı vermekle,

d) Atık yağların oluşumundan bertarafına kadar yönetimlerini kapsayan tüm faaliyetlerin izlenmesini, kontrolünü ve denetimlerini yapmakla,

e) Atıkların çevreyle uyumlu bir şekilde yönetimine ilişkin teknoloji ve yönetim sistemlerinin kurulmasında ulusal ve uluslararası koordinasyonu sağlamakla,

f) Deneme üretimine katılım sağlamakla ve takip etmekle,

g) Deneme üretim planını ve deneme üretimi sonuç raporunu incelemek ve görüş vermekle,

görevli ve yetkilidir.


Yeni yönetmelikle birlikte Bakanlık görev ve yetkilerine;

  • Kurum ve kuruluş yetkilendirilme esaslarını belirlemek, yetkilendirmek, yetkilendirilmiş kurumları denetlemek, ve yetkiyi iptal etmek,
  • Deneme üretime katılım sağlamak ve deneme üretim planını, üretim sonuç raporlarını ve incelemek ve görüş vermek,

eklenmiştir.


Çevre ve şehircilik il müdürlüklerinin görev ve yetkileri
MADDE 7 – (1)(Değişik ibare:RG- 5/11/2013-28812) Çevre ve şehircilik il müdürlükleri,

a) Sınırları içinde faaliyette bulunan ve bu Yönetmelik kapsamına giren mevcut ve planlanan atık yağ üreten tesislerle, işleme ve bertaraf tesislerini tespit ederek Bakanlığa bildirmekle,

b) (Değişik:R.G-30/3/2010-27537)(1) Atık yağ taşıyıcılarının taşıma lisansı, işleme ve bertaraf tesislerinin çevre lisansı koşullarına uygun olarak çalıştırılıp çalıştırılmadığını düzenli olarak denetlemekle, gerekli idari işlemleri yapmak ve sonucundan Bakanlığa bilgi vermekle,

c) Atık yağların bu Yönetmelikte belirtilen esaslar dışında kullanılmasını, doğrudan ısınmada, enerji üretiminde, inşaat sektöründe, sanayide, motorlu araçlarda ve benzeri şekillerde yasal olmayan yollar ile değerlendirilmesini  önlemekle  ve denetimler sonucu usulsüz kullanıldığı tespit edilen atık yağların özelliğine uygun olarak en yakın (Değişik ibare:R.G- 30/3/2010-27537)(1) çevre lisansı işleme ve bertaraf tesisine gönderilmesini sağlamakla ve bu Yönetmelikte belirtilen idari yaptırım kararlarını vermekle,

ç) Atık Yağ üreticileri tarafından doldurulan EK -2’ de yer alan atık yağ beyan formlarını toplamak varsa eksiklerinin tamamlanmasını sağlamak ve değerlendirdikten sonra her yıl sonu itibariyle Bakanlığa göndermekle,

d) İşleme ve bertaraf tesislerinden alınacak yıllık raporları ve Ulusal Atık Taşıma Formlarını değerlendirerek, atık  yağ kategorilerine göre tesislere kabul edilen atık yağ miktarlarını, elde edilen ürünleri ve bunların miktarları ile kullanım alanlarını ve bu tesislerde geri kazanılamayan atıkların miktarlarını ve nasıl bertaraf edildiklerini yıllık rapor halinde Bakanlığa bildirmekle,

e) Sınırları içinde kayıtlı olan ve atık yağların taşınması hususunda faaliyet gösterecek araçlara ve firmalarına taşıma lisansı vermekle ve faaliyetlerini denetlemekle, lisans verilen araç ve firmaları Bakanlığa bildirmekle,

f) Sınırları içinde, atık yağların taşınması sırasında meydana gelebilecek kazalara karşı her türlü acil önlemi almak ve gerekli koordinasyonu sağlamakla,

g) Atık yağların etkin ve verimli bir şekilde toplanabilmesi için, lisanslı araçların şehir içi hareketlerini kolaylaştırıcı düzenlemeleri Belediyelerle işbirliği içinde yapmakla görevli ve yetkilidir.


İl müdürlüklerinin görev ve yetkileri
MADDE 7 – (1) İl müdürlükleri;

a) Atık yağların yönetimini kapsayan bütün faaliyetlerin kontrolünü ve denetimini yapmak, ilgili mevzuata aykırılık halinde yaptırım uygulamakla,

b) Atık yağ taşıma faaliyeti gerçekleştiren firmalara ve araçlara lisans vermekle, faaliyetlerini denetlemekle ve gerekli hallerde lisansı iptal etmekle,

c) Deneme üretimine katılım sağlamakla ve takip etmekle,

ç) Motor yağı değişimi yapılan akaryakıt istasyonları, tamirhaneler, servisler, kamu kurum/kuruluşları, belediyeler, madencilik faaliyeti gösteren işletmeler ve diğer motor yağı değişimi yapılan işletmelere izin belgesi düzenlemekle, Bakanlık veri sistemine kayıtlarını yapmakla ve denetlemekle,

d) Atık yağların etkin ve verimli bir şekilde toplanabilmesi için, lisanslı atık taşıma araçlarının şehir içi hareketlerini kolaylaştırıcı düzenlemeleri belediyelerle iş birliği içinde yapmakla, görevli ve yetkilidir.

(2) Milli Savunma Bakanlığı ve Milli Savunma Bakanlığının kadro ve kuruluşunda gösterilen kurumlar ile bağlı ve ilgili kuruluşlarındaki çevre denetimleri 24/7/2009 tarihli ve 27298 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Silahlı Kuvvetleri Çevre Denetimi Yönetmeliği kapsamında yürütülür.


İşletmeler, faaliyetler sonucu oluşan atık yağlar için, yönetmeliğin 13. Maddesi gereği geçici depolama alanı kurmak ve geçici depolama alanında gerekli tedbirlikleri almakla yükümlüdür.

Eski yönetmelikte, ek-2’de yer alan beyan formu yazılı olarak bir sonraki yılın şubat ayına kadar il müdürlüklerine bildirmekle yükümlü iken, bu uygulama kalkmıştır. Ayrıca mart ayına kadar yapılan Atık Beyan formunda bildirilmesi yeterli görülmüştür.

Ayrıca; yeni yönetmelik ile birlikte atık motor yağı değişimi yapan işletmeler, geçici depolama alanı kurmak, il müdürlüğünden atık motor yağı değişimi izin belgesi almak ve motor yağı değişimine ilişkin bilgileri çevrimiçi programı kullanarak bildirmek ve onaylama yükümlülüğü getirilmiştir.

Eski yönetmelikte yer alan, Atık yağ analizlerini 15 inci maddeye uygun olarak yapmak veya yaptırmakla, hükmü yeni yönetmelikte kaldırılmıştır.


Belediyelerin görev ve yetkileri
MADDE 8 – (1) Belediyeler,

a) Atık yağları belediye evsel katı atık depolama sahasına  kabul   etmemekle, b) Atık yağların su, toprak gibi alıcı ortamlara    doğrudan                     verilmesini   ve kanalizasyona  boşaltılmasını  önlemekle, c) (Değişik:RG-5/11/2013-28812) Lisanslı atık yağ taşıma araçlarının şehir içi hareketlerini kolaylaştırıcı düzenlemeleri çevre ve şehircilik il müdürlüğü ile işbirliği içinde yapmakla,

görevli ve yetkilidir.


Yeni yönetmelikte Belediyelere ait görev ve yetkiler kaldırılmıştır.


Atık yağ üreticisinin yükümlülükleri
MADDE 9 – (1) Atık yağ üreticileri,

a) Atık yağ üretimini en az düzeye indirecek şekilde gerekli tedbirleri almakla,

b) Atık yağ analizlerini 15 inci maddeye uygun olarak yapmak veya yaptırmakla, atık yağları kategorilerine göre ayrı ayrı 18 inci maddede belirtilen şekilde geçici depolamakla,

c) Tesisten kaynaklanan farklı kategorideki atık yağları birbirleriyle, PCB ve diğer tehlikeli atıklarla karıştırmamakla, tehlikeli atıkla kirlenmiş yağların bertarafı için Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uymakla,

ç) (Değişik:R.G-30/3/2010-27537) (1) Atık yağların taşıma lisansı almış taşıyıcılar vasıtasıyla çevre lisanslı işleme ve bertaraf tesislerine   gönderilmesini   sağlamakla,

d) Atık yağların tesis dışına taşınması durumunda Ulusal Atık Taşıma Formunu doldurmakla,

e) (Değişik:RG-5/11/2013-28812) 26 ncı maddeye göre kayıt tutmakla ve EK-2’de yer alan Atık Yağ Beyan Formunu doldurarak takip eden bir sonraki yılın Şubat ayı sonuna kadar çevre ve şehircilik il müdürlüğüne göndermekle,

f) (Değişik:RG-5/11/2013-28812) Atık yağların taşınmasında üretici ile işleme veya bertaraf tesisi işletmecisi arasında uyuşmazlık çıkması halinde, bu uyuşmazlık giderilemezse on  beş gün içinde uyuşmazlığı çevre ve şehircilik il müdürlüğüne bildirmekle, bu süre içinde uyuşmazlığa konu olan atık yağları kendi depolarında muhafaza altına almakla, yükümlüdür.

 
Atık yağ üreticisinin yükümlülükleri
MADDE 8 – (1) Atık yağ üreticileri;

a) Atık yağ oluşumunu en az düzeye indirecek şekilde gerekli tedbirleri almakla,

b) Farklı gruplardaki atık yağları birbirleriyle, su, çözücü, toksik, tehlikeli ve/veya diğer maddelerle/atıklarla karıştırmamakla,

c) Ek-1’de yer alan gruplara göre atık yağlarını kaynağında ayrı biriktirmek ve Atık Yönetimi Yönetmeliğinin 13 üncü maddesindeki hükümler doğrultusunda geçici depolama alanı kurmakla, ç) Geçici depolama alanında kolayca doldurulup boşaltılabilir nitelikte üzerinde “atık yağ” ibaresi bulunan variller veya tanklar kullanmakla, kullanılan ekipmanlarda taşma, dökülme, sızma ve benzeri durumları engelleyecek tedbirleri almakla,

d) Atık yağları yetkilendirilmiş kuruluşlara teslim etmekle,

e) Atık beyan formunu bir önceki yıla ait bilgileri içerecek şekilde her yıl Ocak ayından itibaren başlamak üzere en geç Mart ayı sonuna kadar Bakanlıkça hazırlanan çevrimiçi uygulamalar kullanarak doldurmak, onaylamak, çıktısını almak ve beş yıl boyunca bir nüshasını saklamakla, yükümlüdür.

(2) Motor yağı değişimi yapılan işletmeler, Atık Yönetimi Yönetmeliğinin 13 üncü maddesindeki hükümler doğrultusunda geçici depolama alanı kurmakla, il müdürlüğüne başvurarak Ek-3’te yer alan belgeyi almakla, Bakanlığın çevrimiçi programlarına kayıt olmakla, motor yağı değişimine ilişkin bilgileri çevrimiçi programı kullanarak bildirmekle ve onaylamakla yükümlüdür.

 
İşletmeler, faaliyetler sonucu oluşan atık yağlar için, yönetmeliğin 13. Maddesi gereği geçici depolama alanı kurmak ve geçici depolama alanında gerekli tedbirlikleri almakla yükümlüdür.

Eski yönetmelikte, ek-2’de yer alan beyan formu yazılı olarak bir sonraki yılın şubat ayına kadar il müdürlüklerine bildirmekle yükümlü iken, bu uygulama kalkmıştır. Ayrıca mart ayına kadar yapılan Atık Beyan formunda bildirilmesi yeterli görülmüştür.

Ayrıca; yeni yönetmelik ile birlikte atık motor yağı değişimi yapan işletmeler, geçici depolama alanı kurmak, il müdürlüğünden atık motor yağı değişimi izin belgesi almak ve motor yağı değişimine ilişkin bilgileri çevrimiçi programı kullanarak bildirmek ve onaylama yükümlülüğü getirilmiştir.

Eski yönetmelikte yer alan, Atık yağ analizlerini 15 inci maddeye uygun olarak yapmak veya yaptırmakla, hükmü yeni yönetmelikte kaldırılmıştır.


Motor yağı üreticilerinin ve ithalatçılarının yükümlülükleri
MADDE 10 – (1) Motor yağı üreticileri ve ithalatçıları,

a) Kullanım sonrası ortaya çıkan atık motor yağlarının bu Yönetmelikte belirtilen kurallar doğrultusunda toplanmasını, işleme ve bertaraf edilmesini veya ihracatını sağlamakla ve bununla ilgili olarak Bakanlığa beyanda bulunmakla, bu atıkların Yönetmeliğe uygun olarak yönetimlerini sağlamak amacıyla gerekli harcamaları karşılamakla,

b) Atık motor yağlarının toplanması amacıyla gerekli sistemi kurmak veya kurulmasını sağlamakla, uygun geçici depoların belirlenmesini temin etmekle, işleme veya bertaraf tesislerini kurmak veya kurdurtmakla, bu amaçla Bakanlıktan (Değişik ibare:R.G-30/3/2010-27537) (1) çevre lisansı almakla, kurulu olan tesislerden yararlanmakla,

c) Piyasaya sunduğu motor yağının ambalaj kaplarının etiketlerinde ve satış yerleri ile geçici depolama noktalarında; atık yağların bu Yönetmelik hükümleri doğrultusunda toplanması, geçici depolanması, işleme ve/veya bertaraf edilmesini sağlayacak prosedüre ilişkin EK- 4/A, EK-4/B ve EK-4/C’de yer alan uyarıların ve sembolün kullanıcının görebileceği yer ve şekillerde bulunmasını sağlamakla,

ç) Kendileri veya yetkilendirilmiş kuruluşa katılmak suretiyle atık motor yağlarının toplanmasını ve bu Yönetmelik esasları doğrultusunda yönetimlerini  sağlamak amacıyla, halkın eğitimi ve bilinçlendirilmesine yönelik çalışmaları yapmakla,

d) Her yıl sonu itibariyle atık yağ toplama, taşıma, işleme ve bertaraf faaliyetleri ile mevcut  durum, yaşanan sorunlar, planlanan ve yapılan yatırımlar, toplama ve işleme hedefleri hakkında rapor hazırlayarak Bakanlığa sunmakla yükümlüdür.

 
Yağ üreticilerinin yükümlülükleri
MADDE 9 – (1) Yağ üreticileri;

a) Piyasaya sürülen/ithal edilen madeni yağ miktarını türlerine göre Bakanlıkça belirlenen esaslara uygun şekilde bildirmekle,

b) Piyasaya sürülen madeni yağların ambalajlarını Ek-2’de belirtildiği şekilde etiketlemekle,

c) Piyasaya sürdüğü madeni yağların ambalajlarının etiketlerinde, satış yerlerinde ve geçici depolama noktalarında; atık yağların bu Yönetmelik hükümleri doğrultusunda yönetimine ilişkin olarak Ek-2’de yer alan uyarıların ve sembolün kullanıcının görebileceği yer ve şekillerde bulunmasını sağlamakla,

ç) Atık yağların toplanması ve bu Yönetmelik hükümleri doğrultusunda yönetimlerini sağlamak amacıyla, madeni yağ satışı yaptığı yerleri yazılı olarak bilgilendirmekle, halkın eğitimi ve bilinçlendirilmesine yönelik çalışmaları yapmakla,

d) EPDK tarafından belirlenen usul ve esaslar kapsamında hazırlanan Yeminli Mali Müşavirlik Üretim Tasdik Raporunun bir suretini her yıl Mart ayı sonuna kadar Bakanlığa sunmakla,

e) Atık yağların toplanmasını sağlamak üzere yetkilendirilmiş kuruluşa üye olmakla,

f) Yetkilendirilmiş kuruluşa üye olmak suretiyle kullanım sonrası ortaya çıkan atık yağların bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde ülke genelinde toplanmasını,         rafinasyonunu ve/veya   bertaraf edilmesini sağlamakla ve bununla ilgili olarak Bakanlığa bildirimde bulunmakla, rafinasyon tesisleri ile toplamaya ilişkin iş birliği yapmakla, bu Yönetmeliğe uygun olarak yönetimlerini sağlamak amacıyla gerekli harcamaları karşılamakla, yükümlüdür.


Yeni yönetmelikte “Motor yağı üreticileri ve ithalatçıları” yerine “Yağ üreticileri” tanımı eklenmiş ve kapsam genişletilmiştir. 

 


Yetkilendirilmiş kuruluşların yükümlülükleri
MADDE 10 – (1) Yetkilendirilmiş kuruluşlar;

a) Toplamda en az %10 olan piyasa payını sağlamakla,

b) Bakanlıkça belirlenen esaslar çerçevesinde yetki belgesi almakla,

c) Atık Yönetimi Yönetmeliği ile yetkilendirilmiş kuruluşlara getirilen yükümlülüklere uymakla,

ç) Atık yağların bu Yönetmelik hükümleri doğrultusunda toplanması ve taşınmasını sağlayarak atık yağları, atık yağ rafinasyon tesislerine teslim etmekle ve bununla ilgili olarak Bakanlığa raporlamada bulunmakla,

d) Atık yağların bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde yönetiminin sağlanması amacıyla Bakanlıkla koordinasyonlu olarak eğitim ve bilinçlendirme faaliyetlerini düzenlemekle, bu faaliyetlere destek olmakla, bu faaliyetlerin sürekliliğini sağlamakla,

e) Atık yağların yönetimi için kapasite oluşturmakla, atık yağların toplanması amacıyla ülke genelinde atık yağları toplayacak şekilde gerekli sistemi kurmak veya kurulmasını sağlamakla ve bunlara ilişkin harcamaları karşılamakla, yükümlüdür.


Eski yönetmelikte yetkilendirilmiş kuruluşların toplamda en az %30 olan piyasa payı, yeni yönetmelikte %10 olarak değiştirilmiş ve yükümlülüklerine dair ayrı bir madde oluşturulmuştur.

 
Atık yağ rafinasyon ve rejenerasyon tesisi işletmecilerinin yükümlülükleri

MADDE 11 – (1) Atık yağ rafinasyon ve rejenerasyon tesisi işletmecileri,

a) Tesislerini bu Yönetmelikle belirlenen esaslara uygun olarak kurmak, Bakanlığın proje değişikliği talep etmesi durumunda bu şartları yerine    getirmek    ve Bakanlıktan (Değişik ibare:R.G-30/3/2010- 27537) (1)  çevre lisansı almakla,

b) Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan üretim lisansı almakla,

c) (Değişik:RG-5/11/2013-28812) Tesise gelen atık yağların analizini yaparak veya yaptırarak EK-1’de yer alan Atık Yağ Kategorileri ve Müsaade Edilen Kirletici Parametre Sınır Değerlerinde belirtilen kullanım esaslarına uygunluğunu belgelemekle, uygun bulunan atık yağın Ulusal Atık Taşıma Formunu imzalayarak teslim almak ve bu atık taşıma formlarını bir ay içinde çevre ve şehircilik il müdürlüğüne göndermekle,

ç) Tesise gelen atık yağları PCB ve diğer tehlikeli atıklarla  karıştırmamakla, kategorilerine göre ayrı depolamakla, tehlikeli atıkla kontamine olmuş yağları kategori III olarak belirleyip bunlar için Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uymakla,

d) Personel eğitimi yapmak, acil önlem planlarını hazırlamak ve 26 ncı maddeye göre kayıt tutmakla, bu kayıtları aylık olarak Bakanlığa göndermekle,

e) Tesisin risk taşıyan bölümlerinde çalışan personelin her türlü güvenliğini sağlamakla ve bu bölümlere izinsiz girişleri önlemekle,

f) (Değişik:RG-5/11/2013-28812) Acil önlemlerle ilgili eğitimli personel bulundurmak ve acil durum söz konusu olduğu zaman ilgili çevre ve şehircilik il müdürlüğü ve Bakanlığa bilgi vermekle,

g) Çevreye zarar verilmemesi için gerekli tedbirleri almak, bu amaçla proses sonucu oluşan atık miktarı ile bunların tehlikeli özelliklerinden kaynaklanan riskleri en aza düşürecek yöntem ve teknolojileri tercih etmek ve proses atıklarını Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak bertaraf etmekle,

ğ) (Değişik:RG-5/11/2013-28812) Taşıma formu ve  lisans belgesi olmayan taşıyıcılardan gelen atık yağları tesise kabul etmemekle ve durumu ilgili çevre ve şehircilik il müdürlüğüne bildirmekle,

h) Tesisin işletilmesini (Değişik ibare:R.G- 30/3/2010-27537) (1) çevrelisansı koşulları doğrultusunda Bakanlığın talep ettiği şekilde yapmakla yükümlüdür.

 
Atık yağ rafinasyon tesislerinin yükümlülükleri
MADDE 11 – (1) Atık yağ rafinasyon tesisleri;

a) Atık Yönetimi Yönetmeliğinin 10 uncu maddesinin birinci fıkrası hükümlerine uymakla,

b) EPDK’dan aldıkları uygun bulma kararı kapsamında Bakanlıktan “Atık Yağ Rafinasyonu” konulu çevre lisansı almakla,

c) EPDK’dan atık yağdan baz yağ üretimine ilişkin alt başlık kapsamında madeni yağ lisansı almakla,

ç) Tesislerini, TS 13541 standardına uygun olarak tesis etmek ve/veya uygun hale getirmekle,

d) Atık yağlardan TS 13369 standardına uygun baz yağ üretimi için deneme üretimi planını Bakanlığa sunmak, deneme üretimine ilişkin harcamaları karşılamakla,

e) Atık yağların rafinasyon işleminden önce 5 inci maddenin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca numune alarak analizini yapmakla, yapılan analiz sonucuna göre 12 nci maddenin dördüncü fıkrasındaki hükümler çerçevesinde yönetimini sağlamakla,

f) Bakanlığın çevrimiçi programlarına kayıt olmakla ve tesisine kabul ettiği, işlediği, bakiye olarak oluşturduğu atıklar ile atık işleme faaliyeti neticesinde oluşturduğu/ürettiği ürünlerin bilgisini içeren kütle-denge bilgisini hazırlamakla, çevrimiçi programı kullanarak bildirim yapmakla ve onaylamakla,

g) Baz yağ ve atık yağ karakterizasyon tespitine ilişkin testleri yapmak üzere tesis içinde kendi bünyesinde TS EN ISO/IEC 17025 akreditasyonuna sahip bir laboratuvara sahip olmakla, yükümlüdür.

 
Eski yönetmelikte yer alan rafinasyon ve rejenerasyon tesisleri yeni yönetmelikte rafinasyon tesisleri olarak adlandırılmakta olup, rejenerasyon tesisleri tabiri kaldırılmıştır.

Eski yönetmelikte, bakanlıktan çevre lisansı ve EPDK üretim lisansı almakla yükümlü iken, yeni yönetmelikte çevre lisansı için EPDK ‘dan önce uygun bulma kararının alınmasına müteakip çevre lisans işlemleri için bakanlığa başvurulması ve EPDK’dan madeni yağ lisansı almak zorunluluğu getirilmiştir.

Yeni yönetmelik kapsamında kurulan tesislerin TS 13541 standardına uygun hale getirilmesi zorunluluğu getirilmiştir.

Yeni yönetmelik ile birlikte, atık yağlardan uygun baz yağı üretimi için deneme üretim planlanını bakanlığa sunması zorunluluğu getirilmiştir.

Eski yönetmelikte tesise gelen atık yağların analizini yaparak veya yaptırırarak ifadesi yeni yönetmelikte, atık yağların rafinasyon işleminden önce analiz yapmakla yükümlülüğü şeklinde yer almaktadır.

Yeni yönetmelikle birlikte, baz yağ ve atık yağ karakterizasyon tespitine ilişkin testleri yapmak üzere tesis içinde kendi bünyesibde akreditasyona sahip bir laboratuvara sahip olması zorunluluğu getirilmiştir.

 
Geçici depolama
MADDE 18 – (1) Atık yağlar 20 nci maddenin birinci fıkrasının (f) bendinde teknik detayları verilen geçirimsiz zemin üzerine yerleştirilmiş tanklar/konteynerler içinde toplanır. Farklı kategorideki atık yağlar için farklı tank/konteyner kullanılır. Atık yağ geçici depolama tankları/konteynerleri göstergeli, aşırı dolmayı önleyici tertibata sahip olmak zorundadır. Tanklar/konteynerler işaretli yere kadar doldurulur ve hiçbir zaman tam dolu bırakılmaz. Tanklar/konteynerler kolayca doldurulabilir ve boşaltılabilir olmak zorundadır. Tankların/konteynerlerin ağzı yeterli büyüklükte ve kapalı, diplerinde toplanmış katı veya çamurumsu çökeltilerin temizlenmesi için gerekli düzeneğe sahip olmak ve yağmur suyundan korunmak zorundadır.

(2) Atık yağlar, kırmızı renkli ve üzerinde “Atık Yağ” ibaresi yer alan tank/konteynerlerde depolanır.  Farklı kategorilerdeki atık yağlar birbirleriyle karıştırılmaz. Bu tankların içine su, benzin, fuel-oil, boya, deterjan, solvent, antifiriz ve motorin gibi herhangi yabancı bir madde karıştırılmaz.

 

Atık motor yağları için geçici depolama tankları/konteynerleri
MADDE 19 – (1) Motor yağı üreticisi, atık motor yağlarının toplanması amacıyla satış yerlerine yakın noktalarda, araç bakım- muayene servis istasyonlarında, akaryakıt satış istasyonlarında ve benzeri yerlerde atık motor yağı geçici depolama noktaları oluşturur. EK-4/A’da yer alan uyarı ve bilgiler ile EK-4/C’de yer alan sembol, tüketicilerin ve kullanıcıların görebileceği ve bilgilenebileceği şekilde bu noktalarda bulundurulur.

(2) Atık motor yağı geçici depolama tanklarının/konteynerlerinin hacmi en az 200 lt ve en fazla 1250 lt’dir. Atık motor yağları, kırmızı renkli, üzerinde “Atık Yağ” ibaresi yer alan ve yağmur suyundan korunan tank/konteynerlerde depolanır. Araçlardan çıkan yağ filtreleri atık motor yağı geçici depolama tanklarının yanında bulunan ayrı bir kapaklı konteynerde biriktirilir. Kesinlikle çöp kutusuna atılmaz veya çöp depolama alanına gönderilmez. Kullanılmış yağ filtresi konteyneri üzerinde “Yağ Filtresi” yazmak ve yağmur suyundan korunmak zorundadır. Bu  filtreler boşaltıldıktan sonra Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği kapsamında depolanır ve bertaraf edilir.

 

Atık yağ rafinasyon ve rejenerasyon tesisleri için özel şartlar
MADDE 20 – (1) Atık yağ rafinasyon ve rejenerasyon tesislerinde;

a) Atık yağ rafinasyon ve rejenerasyon tesislerinde EK-1’de yer alan Atık Yağ Kategorileri ve Müsaade Edilen Kirletici Parametre Sınır Değerlerinde belirtilen özellikteki atık yağlar işlenir. b) Tesiste giriş bölümü, atık kabul ünitesi, depolama sahası, laboratuvar, proses ve diğer çalışma bölümleri bulunur.

b) Tesis, atık yağ nakliye araçlarının giriş çıkışına ve konteyner veya tanklardaki yağı almaya uygun  olmak zorundadır.

ç) Tesisin çevresi çit veya duvarla çevrilir ve bu alana personelden başkasının izinsiz girmesi yasaklanır.

d) Tesis içinde kullanılan tank veya konteynerler göstergeli ve aşırı dolmayı önleyici tertibata sahip olmak zorundadır. Tank veya konteyner hiçbir zaman tam dolu bırakılmaz, içlerine amaçları dışında başka hiçbir ürün konulmaz. Bu tanklar, tank diplerinde toplanmış katı veya çamurumsu çökeltilerin gerektiğinde temizlenebilmesi için  gerekli düzeneğe sahip olmak zorundadır.

e) Tesise gelen lisanslı araç atık yağla birlikte kabul biriminde tartıldıktan sonra numune alma yerine gider. Araç sürücüsü numune  alma yerinde laboratuvar sorumlusu gözetiminde numuneyi alır. Tank içinde gelen atık yağlar numune almadan önce homojen hale getirilir. Varillerle gelen atık yağlardan numune alındıktan sonra varillerin kapakları hemen kapatılır. Numunelerin üç ay saklanması zorunludur.

f) Tesis alanının atık yağ ile temasta olan kısımlarında zemin geçirimsizliğinin sağlanması Bu amaçla kalınlığı en az 25 cm olan betonarme zeminin ve havuzlama yan          duvarlar  içlerinin, dökülmelere karşı geçirimsizliğini sağlamak amacıyla epoksi boya, geomembran ve benzeri tecrit malzemesi ile kaplanması gereklidir. Atık kabul alanı yağmura karşı korunur.

g) Atık yağ kabul alanında gerekli emniyet tedbirleri ile dökülme ve sızmalara karşı gerekli önlemler alınır.

ğ) Güvenlik ve kolay müdahale için ayaklı tanklar tercih edilir. Tanklar kırmızı renkli ve üzerindeki etiketlerde “Atık Yağ” ibaresi bulunur. Farklı türdeki atık yağlar aynı tanka konulmaz. Bu tanklar, taşmaya neden olmayacak ve en az tank kapasitesi kadar hacme sahip güvenlik havuzu içinde bulunur. Tankların bulunduğu alanda köpüklü yangın söndürme ve sulu tank soğutma sistemleri bulundurulur.

h) Atık yağ taşıyan borular, sızma veya herhangi bir nedenle akmaya karşı koruma altına alınır. Atık yağ taşıyan borular temiz su taşıyanların altında bulunur. Pompa basınçları boruların hasar görmeyecek şekilde tasarlanır ve ayarlanır.

ı) Sahada ortaya çıkan yağmur suları, yıkama ve benzeri atık sular ayrı olarak toplanarak, Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde yer alan sınır değerlere uygun şekilde arıtılır.

i) Tesis içinde meydana gelebilecek döküntü ve sızıntıları önlemek amacıyla yeterli miktarda emici Kullanılmış emici malzemeler Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğine göre bertaraf edilir.

j) Çalışma alanlarında oluşan gürültü, Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği kriterleri doğrultusunda en son tekniklerle mümkün olduğunca azaltılır.

k) Rafinasyon ve rejenerasyon tesislerinin ISO 14001 veya eşdeğeri çevre yönetim sistemine sahip olması gerekmektedir. Tesisler, (Değişik ibare:R.G-30/3/2010- 27537) (1) çevre lisansı aldıktan sonra bir yıl içinde çevre yönetim sistemini kurmak ve buna ilişkin belgeyi Bakanlığa göndermek zorundadır.

 

Atık yağların enerji geri kazanımı amacıyla kullanımı
MADDE 21 – (1) II. kategori atık yağlar ile I. kategori atık yağların geri kazanım işlemleri sonucunda ürün kalitesi tutturulamayan atık yağlar, enerji geri kazanımı amacıyla mevcut yakıta ilave edilerek kullanılabilir. Bu amaçla Bakanlıktan (Değişik ibare:R.G- 30/3/2010-27537)  (1)           çevre                                 lisansı alınması zorunludur. Buna ilişkin idari ve teknik esaslar Bakanlıkça belirlenir.

 

Atık yağların bertarafı
MADDE  22  – (1) (Değişik:R.G-30/3/2010-27537) (1) Geri kazanıma uygun olmayan ve tehlikeli atık yakma tesislerinde bertaraf edilmesi gereken III. Kategori atık yağlar ile geri kazanım işlemlerinde ortaya çıkan tehlikeli nitelikli atıklar ve bunlarla kirlenmiş malzemeler ve de atık yağ depolama tanklarının dip çamurları Bakanlıktan çevre lisansı almış tesislerde bertaraf ettirilir.

 
Atık yağların rafinasyonu ve bertarafına ilişkin esaslar
MADDE 12 – (1) Atık yağlar, TS 13369 standardına uygun olarak baz yağ üreten, TS 13541 standardına uygun olan ve Bakanlıktan “Atık Yağ Rafinasyonu ” konulu  çevre  lisansı  almış  tesisler   tarafından rafinasyona tabi tutulur.

(2) Rafinasyon tesislerinin işletilmesinde asgari olarak deneme üretimindeki koşullar esas alınır.

(3) Rafinasyon tesislerinde atık yağın işlenmesi sonucunda oluşan bakiye atıklar ilgili mevzuat kapsamında geri kazanılır, geri kazanımının mümkün olmaması durumunda ise beraber yakma veya yakma tesislerinde işlem görür.

(4) Rafinasyon tesisinde yapılan analiz sonucunda;

a) PCB değeri 20 ppm’e kadar  olan ve %1 klor değerini aşmayan atık yağlar, atık yağ rafinasyon tesislerinde rafinasyona tabi tutulur.

b) PCB değeri 20-50 ppm arasında olan ve %1 klor değerini aşmayan atık yağlar, beraber yakma tesislerinde enerji geri kazanımı amacıyla ek yakıt olarak kullanılır.

c) PCB değeri 50 ppm üzerinde olan veya %1 klor değerini aşan atık yağlar, yakma tesislerinde bertaraf edilir.

(5) Atık yağ rafinasyon tesisleri, çevre lisansları kapsamında gösterdikleri faaliyetlere ilişkin her yıl Bakanlık tarafından denetlenir.

 

Atık yağ rafinasyon tesislerine çevre lisansı verilmesi ve deneme üretimi
MADDE 13 – (1) Atık yağ rafinasyon tesisi kurmak ve/veya işletmek isteyen gerçek ve/veya tüzel kişiler Bakanlıktan çevre lisansı almak zorundadır.

(2) Çevre lisansı alınması için deneme üretimi yapılması zorunludur. Deneme üretimi planı, Ek-4’te yer alan plan formatı doğrultusunda hazırlanarak rafinasyon tesisi tarafından Bakanlığa sunulur. Deneme üretimi planı Bakanlıkça uygun bulunmadan deneme üretimi başlatılamaz.

(3) Deneme üretimi planının Bakanlıkça uygun bulunmasının ardından rafinasyon tesisinde üretilen baz yağın TS 13369 standardına uygun olarak üretildiğinin ispatı amacıyla üretim prosesi tamamlanıncaya kadar deneme üretimi gerçekleştirilir.

(4) Deneme üretiminde kullanılacak atık yağlar Bakanlıkça belirlenen esaslara uygun şekilde yetkilendirilmiş

kuruluş tarafından rafinasyon tesisine teslim edilir.

(5) Deneme üretiminde Bakanlık, il müdürlüğü, Türk Standardları Enstitüsü (TSE) ve Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Başkanlığı Marmara Araştırma Merkezi Başkanlığı (TÜBİTAK MAM) yetkilileri bulunur.

(6) Prosese beslenecek atık yağdan TS 900-1 EN ISO 3170 standardına uygun şekilde numune alınarak Ek-5’te  yer  alan  parametrelere  göre  analiz edilmek üzere Bakanlık Çevre Referans Laboratuvarı veya TÜBİTAK MAM’a gönderilmesiyle deneme üretimi başlatılır.

(7) Deneme üretimi esnasında proses incelemesi ve prosesin takibi amacıyla ara ürün ve atıklardan numune alınarak analiz edilir. Bu analizler deneme üretimi yapılan tesisin laboratuvar altyapısının uygun olması halinde, deneme üretimini takip eden kurum yetkililerinin nezaretinde tesiste yapılabilir. Laboratuvar altyapısının uygun olmaması halinde analizler Bakanlık Çevre Referans Laboratuvarı veya TÜBİTAK MAM’da yapılır.

(8)Deneme üretimi sonucunda oluşan baz yağdan Bakanlık, TSE ve TÜBİTAK MAM tarafından numune alınarak TS 13369 standardına uygunluğu

(9) Deneme üretimi sonucunda TÜBİTAK MAM tarafından sonuç raporu hazırlanarak Bakanlığa sunulur. Deneme üretimi sonuç raporunda tesis akım şeması, kütle denkliği, proses koşulları (sıcaklık, basınç, vakum, süre, baz yağ verimi), tesisin fiili kapasitesi ile altıncı, yedinci ve sekizinci fıkralar gereğince yapılan analizlerin sonuçları doğrultusunda tesisin atık yağdan baz yağ üretimine ilişkin teknik yeterliliği değerlendirilir. Bakanlıkça sonuç raporunun uygun bulunması halinde rafinasyon tesisi Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliğine göre geçici faaliyet belgesi almak üzere Bakanlığa başvurur.

10) Çevre lisansı alınması işlemlerinde Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği hükümleri uygulanır. Deneme üretimi hariç olmak üzere atık yağların rafinasyonuna EPDK’dan atık yağdan baz yağ üretimine ilişkin alt başlık kapsamında madeni yağ lisansı alınmadan başlanamaz.

(11) Rafinasyon tesisinin prosesinde değişiklik olması durumunda deneme üretimi bu madde hükümleri uyarınca yeniden yapılır.

 
Eski yönetmelikte yer alan Geçici Depolama ve Atık motor yağı geçici depolama tankları/konteynerler başlıkları yeni yönetmelikte yer almaktadır.

Yeni yönetmeliğe göre sadece atık yağ üreticilerinin, geçici depolama alanı kurmak yükümlülüğü bulunmakta olup, Geçici depolama alanında kolayca doldurulup boşaltılabilir nitelikte üzerinde “atık yağ” ibaresi bulunan variller veya tanklar kullanmakla, kullanılan ekipmanlarda taşma, dökülme, sızma ve benzeri durumları engelleyecek tedbirleri almakla yükümlüdür.

Eski yönetmelikte Atık yağ rafinasyon ve rejenerasyon tesisleri için özel şartlar yeni yönetmelikte kaldırılmış olup, yeni yönetmelikte atık yağ rafinasyon tesisleri için deneme üretimi zorunluluğu getirilmiştir.

YEDİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler

Kayıt   tutma   yükümlülüğü
MADDE 26 – (1) Atık yağ üreticileri, yetkilendirilmiş kuruluşlar, yağ üreticileri, işleme ve bertaraf tesisleri, 5/7/2008 tarihli ve 26927 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin EK-IV’ünde belirtilen atık kodlarını esas alarak atık yağlara ilişkin işlemler hakkında kayıt tutmakla     yükümlüdür. Bu amaçla;

a) Atık yağ üreticilerince atık yağ beyan formu, analiz belgesi ve ulusal atık taşıma formu, 

b) Yağ üreticilerince yağ beyan formu,

c) Motor yağı üreticileri ve yetkilendirilmiş kuruluşlarca yağ beyan formu, analiz belgesi, ulusal atık taşıma formu, fatura ve sevk irsaliyesi,

ç) İşleme ve bertaraf tesislerince analiz belgesi, ulusal atık taşıma formu, atık alış ve ürün satış faturaları ile sevk irsaliyesi kullanılır.

(2) Bu belgeler atık yağ üreticileri, yetkilendirilmiş kuruluşlar, yağ üreticileri, işleme ve bertaraf tesisleri tarafından en az beş yıl süreyle muhafaza edilir.

 

Tüketicinin   bilgilendirilmesi
MADDE 27 – (1) Yağ üreticileri, atık yağların kaynakta uygun bir şekilde biriktirilmesi ve toplanması için halkın bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesine yönelik eğitim ve kampanyaları düzenlemekle yükümlüdür.

(2) Ayrıca, motor yağlarını üretenler, kendi markaları ile piyasaya sürenler veya ithal edenler, motor yağlarının satış yerlerinde, geçici depolama noktalarında ve ilgili diğer yerlerde EK-4/A’da yer alan uyarı ve bilgiler ile EK-4/C’de yer alan sembol, motor yağlarının dolum yapıldığı ambalajların etiketlerinde ise EK- 4/B’de yer alan uyarı ve bilgiler ile EK-4/C’de yer alan sembolü tüketicilerin ve kullanıcıların görebileceği ve okuyabileceği şekilde bulundurmak zorundadır. Bu sembol, sarı renk ile karakterize edilen bir yağ damlası ile bu damla içinde yer alan yeşil renkli birbirini takip eden üç adet dairesel ok işaretinden oluşur. Sembol; ürün etiketinin açıklayıcı ibareler yazan yüzünde, kullanılan şirket logosunun en az % 20 alanı kadar büyüklükte veya 0.5 cm2’den küçük olmayacak şekilde yerleştirilir.

Eski yönetmelikte yer alan Kayıt tutma yükümlülüğü ve tüketicinin bilgilendirilmesi yeni yönetmelikte yer almamaktadır.

 
Geçici depolama
MADDE 18 – (1) Atık yağlar 20 nci maddenin birinci fıkrasının (f) bendinde teknik detayları verilen geçirimsiz zemin üzerine yerleştirilmiş tanklar/konteynerler içinde toplanır. Farklı kategorideki atık yağlar için farklı tank/konteyner kullanılır. Atık yağ geçici depolama tankları/konteynerleri göstergeli, aşırı dolmayı önleyici tertibata sahip olmak zorundadır. Tanklar/konteynerler işaretli yere kadar doldurulur ve hiçbir zaman tam dolu bırakılmaz. Tanklar/konteynerler kolayca doldurulabilir ve boşaltılabilir olmak zorundadır. Tankların/konteynerlerin ağzı yeterli büyüklükte ve kapalı, diplerinde toplanmış katı veya çamurumsu çökeltilerin temizlenmesi için gerekli düzeneğe sahip olmak ve yağmur suyundan korunmak zorundadır.

(2) Atık yağlar, kırmızı renkli ve üzerinde “Atık Yağ” ibaresi yer alan tank/konteynerlerde depolanır.  Farklı kategorilerdeki atık yağlar birbirleriyle karıştırılmaz. Bu tankların içine su, benzin, fuel-oil, boya, deterjan, solvent, antifiriz ve motorin gibi herhangi yabancı bir madde karıştırılmaz.

 

Atık motor yağları için geçici depolama tankları/konteynerleri
MADDE 19 – (1) Motor yağı üreticisi, atık motor yağlarının toplanması amacıyla satış yerlerine yakın noktalarda, araç bakım- muayene servis istasyonlarında, akaryakıt satış istasyonlarında ve benzeri yerlerde atık motor yağı geçici depolama noktaları oluşturur. EK-4/A’da yer alan uyarı ve bilgiler ile EK-4/C’de yer alan sembol, tüketicilerin ve kullanıcıların görebileceği ve bilgilenebileceği şekilde bu noktalarda bulundurulur.

(2) Atık motor yağı geçici depolama tanklarının/konteynerlerinin hacmi en az 200 lt ve en fazla 1250 lt’dir. Atık motor yağları, kırmızı renkli, üzerinde “Atık Yağ” ibaresi yer alan ve yağmur suyundan korunan tank/konteynerlerde depolanır. Araçlardan çıkan yağ filtreleri atık motor yağı geçici depolama tanklarının yanında bulunan ayrı bir kapaklı konteynerde biriktirilir. Kesinlikle çöp kutusuna atılmaz veya çöp depolama alanına gönderilmez. Kullanılmış yağ filtresi konteyneri üzerinde “Yağ Filtresi” yazmak ve yağmur suyundan korunmak zorundadır. Bu  filtreler boşaltıldıktan sonra Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği kapsamında depolanır ve bertaraf edilir.

 

Atık yağ rafinasyon ve rejenerasyon tesisleri için özel şartlar
MADDE 20 – (1) Atık yağ rafinasyon ve rejenerasyon tesislerinde;

a) Atık yağ rafinasyon ve rejenerasyon tesislerinde EK-1’de yer alan Atık Yağ Kategorileri ve Müsaade Edilen Kirletici Parametre Sınır Değerlerinde belirtilen özellikteki atık yağlar işlenir. b) Tesiste giriş bölümü, atık kabul ünitesi, depolama sahası, laboratuvar, proses ve diğer çalışma bölümleri bulunur.

b) Tesis, atık yağ nakliye araçlarının giriş çıkışına ve konteyner veya tanklardaki yağı almaya uygun  olmak zorundadır.

ç) Tesisin çevresi çit veya duvarla çevrilir ve bu alana personelden başkasının izinsiz girmesi yasaklanır.

d) Tesis içinde kullanılan tank veya konteynerler göstergeli ve aşırı dolmayı önleyici tertibata sahip olmak zorundadır. Tank veya konteyner hiçbir zaman tam dolu bırakılmaz, içlerine amaçları dışında başka hiçbir ürün konulmaz. Bu tanklar, tank diplerinde toplanmış katı veya çamurumsu çökeltilerin gerektiğinde temizlenebilmesi için  gerekli düzeneğe sahip olmak zorundadır.

e) Tesise gelen lisanslı araç atık yağla birlikte kabul biriminde tartıldıktan sonra numune alma yerine gider. Araç sürücüsü numune  alma yerinde laboratuvar sorumlusu gözetiminde numuneyi alır. Tank içinde gelen atık yağlar numune almadan önce homojen hale getirilir. Varillerle gelen atık yağlardan numune alındıktan sonra varillerin kapakları hemen kapatılır. Numunelerin üç ay saklanması zorunludur.

f) Tesis alanının atık yağ ile temasta olan kısımlarında zemin geçirimsizliğinin sağlanması Bu amaçla kalınlığı en az 25 cm olan betonarme zeminin ve havuzlama yan          duvarlar  içlerinin, dökülmelere karşı geçirimsizliğini sağlamak amacıyla epoksi boya, geomembran ve benzeri tecrit malzemesi ile kaplanması gereklidir. Atık kabul alanı yağmura karşı korunur.

g) Atık yağ kabul alanında gerekli emniyet tedbirleri ile dökülme ve sızmalara karşı gerekli önlemler alınır.

ğ) Güvenlik ve kolay müdahale için ayaklı tanklar tercih edilir. Tanklar kırmızı renkli ve üzerindeki etiketlerde “Atık Yağ” ibaresi bulunur. Farklı türdeki atık yağlar aynı tanka konulmaz. Bu tanklar, taşmaya neden olmayacak ve en az tank kapasitesi kadar hacme sahip güvenlik havuzu içinde bulunur. Tankların bulunduğu alanda köpüklü yangın söndürme ve sulu tank soğutma sistemleri bulundurulur.

h) Atık yağ taşıyan borular, sızma veya herhangi bir nedenle akmaya karşı koruma altına alınır. Atık yağ taşıyan borular temiz su taşıyanların altında bulunur. Pompa basınçları boruların hasar görmeyecek şekilde tasarlanır ve ayarlanır.

ı) Sahada ortaya çıkan yağmur suları, yıkama ve benzeri atık sular ayrı olarak toplanarak, Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde yer alan sınır değerlere uygun şekilde arıtılır.

i) Tesis içinde meydana gelebilecek döküntü ve sızıntıları önlemek amacıyla yeterli miktarda emici Kullanılmış emici malzemeler Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğine göre bertaraf edilir.

j) Çalışma alanlarında oluşan gürültü, Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği kriterleri doğrultusunda en son tekniklerle mümkün olduğunca azaltılır.

k) Rafinasyon ve rejenerasyon tesislerinin ISO 14001 veya eşdeğeri çevre yönetim sistemine sahip olması gerekmektedir. Tesisler, (Değişik ibare:R.G-30/3/2010- 27537) (1) çevre lisansı aldıktan sonra bir yıl içinde çevre yönetim sistemini kurmak ve buna ilişkin belgeyi Bakanlığa göndermek zorundadır.

 

Atık yağların enerji geri kazanımı amacıyla kullanımı
MADDE 21 – (1) II. kategori atık yağlar ile I. kategori atık yağların geri kazanım işlemleri sonucunda ürün kalitesi tutturulamayan atık yağlar, enerji geri kazanımı amacıyla mevcut yakıta ilave edilerek kullanılabilir. Bu amaçla Bakanlıktan (Değişik ibare:R.G- 30/3/2010-27537)  (1)           çevre                                 lisansı alınması zorunludur. Buna ilişkin idari ve teknik esaslar Bakanlıkça belirlenir.

 

Atık yağların bertarafı
MADDE  22  – (1) (Değişik:R.G-30/3/2010-27537) (1) Geri kazanıma uygun olmayan ve tehlikeli atık yakma tesislerinde bertaraf edilmesi gereken III. Kategori atık yağlar ile geri kazanım işlemlerinde ortaya çıkan tehlikeli nitelikli atıklar ve bunlarla kirlenmiş malzemeler ve de atık yağ depolama tanklarının dip çamurları Bakanlıktan çevre lisansı almış tesislerde bertaraf ettirilir.

 
Atık yağların rafinasyonu ve bertarafına ilişkin esaslar
MADDE 12 – (1) Atık yağlar, TS 13369 standardına uygun olarak baz yağ üreten, TS 13541 standardına uygun olan ve Bakanlıktan “Atık Yağ Rafinasyonu ” konulu  çevre  lisansı  almış  tesisler   tarafından rafinasyona tabi tutulur.

(2) Rafinasyon tesislerinin işletilmesinde asgari olarak deneme üretimindeki koşullar esas alınır.

(3) Rafinasyon tesislerinde atık yağın işlenmesi sonucunda oluşan bakiye atıklar ilgili mevzuat kapsamında geri kazanılır, geri kazanımının mümkün olmaması durumunda ise beraber yakma veya yakma tesislerinde işlem görür.

(4) Rafinasyon tesisinde yapılan analiz sonucunda;

a) PCB değeri 20 ppm’e kadar  olan ve %1 klor değerini aşmayan atık yağlar, atık yağ rafinasyon tesislerinde rafinasyona tabi tutulur.

b) PCB değeri 20-50 ppm arasında olan ve %1 klor değerini aşmayan atık yağlar, beraber yakma tesislerinde enerji geri kazanımı amacıyla ek yakıt olarak kullanılır.

c) PCB değeri 50 ppm üzerinde olan veya %1 klor değerini aşan atık yağlar, yakma tesislerinde bertaraf edilir.

(5) Atık yağ rafinasyon tesisleri, çevre lisansları kapsamında gösterdikleri faaliyetlere ilişkin her yıl Bakanlık tarafından denetlenir.

 

Atık yağ rafinasyon tesislerine çevre lisansı verilmesi ve deneme üretimi
MADDE 13 – (1) Atık yağ rafinasyon tesisi kurmak ve/veya işletmek isteyen gerçek ve/veya tüzel kişiler Bakanlıktan çevre lisansı almak zorundadır.

(2) Çevre lisansı alınması için deneme üretimi yapılması zorunludur. Deneme üretimi planı, Ek-4’te yer alan plan formatı doğrultusunda hazırlanarak rafinasyon tesisi tarafından Bakanlığa sunulur. Deneme üretimi planı Bakanlıkça uygun bulunmadan deneme üretimi başlatılamaz.

(3) Deneme üretimi planının Bakanlıkça uygun bulunmasının ardından rafinasyon tesisinde üretilen baz yağın TS 13369 standardına uygun olarak üretildiğinin ispatı amacıyla üretim prosesi tamamlanıncaya kadar deneme üretimi gerçekleştirilir.

(4) Deneme üretiminde kullanılacak atık yağlar Bakanlıkça belirlenen esaslara uygun şekilde yetkilendirilmiş

kuruluş tarafından rafinasyon tesisine teslim edilir.

(5) Deneme üretiminde Bakanlık, il müdürlüğü, Türk Standardları Enstitüsü (TSE) ve Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Başkanlığı Marmara Araştırma Merkezi Başkanlığı (TÜBİTAK MAM) yetkilileri bulunur.

(6) Prosese beslenecek atık yağdan TS 900-1 EN ISO 3170 standardına uygun şekilde numune alınarak Ek-5’te  yer  alan  parametrelere  göre  analiz edilmek üzere Bakanlık Çevre Referans Laboratuvarı veya TÜBİTAK MAM’a gönderilmesiyle deneme üretimi başlatılır.

(7) Deneme üretimi esnasında proses incelemesi ve prosesin takibi amacıyla ara ürün ve atıklardan numune alınarak analiz edilir. Bu analizler deneme üretimi yapılan tesisin laboratuvar altyapısının uygun olması halinde, deneme üretimini takip eden kurum yetkililerinin nezaretinde tesiste yapılabilir. Laboratuvar altyapısının uygun olmaması halinde analizler Bakanlık Çevre Referans Laboratuvarı veya TÜBİTAK MAM’da yapılır.

(8)Deneme üretimi sonucunda oluşan baz yağdan Bakanlık, TSE ve TÜBİTAK MAM tarafından numune alınarak TS 13369 standardına uygunluğu

(9) Deneme üretimi sonucunda TÜBİTAK MAM tarafından sonuç raporu hazırlanarak Bakanlığa sunulur. Deneme üretimi sonuç raporunda tesis akım şeması, kütle denkliği, proses koşulları (sıcaklık, basınç, vakum, süre, baz yağ verimi), tesisin fiili kapasitesi ile altıncı, yedinci ve sekizinci fıkralar gereğince yapılan analizlerin sonuçları doğrultusunda tesisin atık yağdan baz yağ üretimine ilişkin teknik yeterliliği değerlendirilir. Bakanlıkça sonuç raporunun uygun bulunması halinde rafinasyon tesisi Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliğine göre geçici faaliyet belgesi almak üzere Bakanlığa başvurur.

10) Çevre lisansı alınması işlemlerinde Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği hükümleri uygulanır. Deneme üretimi hariç olmak üzere atık yağların rafinasyonuna EPDK’dan atık yağdan baz yağ üretimine ilişkin alt başlık kapsamında madeni yağ lisansı alınmadan başlanamaz.

(11) Rafinasyon tesisinin prosesinde değişiklik olması durumunda deneme üretimi bu madde hükümleri uyarınca yeniden yapılır.

 
Eski yönetmelikte yer alan Geçici Depolama ve Atık motor yağı geçici depolama tankları/konteynerler başlıkları yeni yönetmelikte yer almaktadır.

Yeni yönetmeliğe göre sadece atık yağ üreticilerinin, geçici depolama alanı kurmak yükümlülüğü bulunmakta olup, Geçici depolama alanında kolayca doldurulup boşaltılabilir nitelikte üzerinde “atık yağ” ibaresi bulunan variller veya tanklar kullanmakla, kullanılan ekipmanlarda taşma, dökülme, sızma ve benzeri durumları engelleyecek tedbirleri almakla yükümlüdür.

Eski yönetmelikte Atık yağ rafinasyon ve rejenerasyon tesisleri için özel şartlar yeni yönetmelikte kaldırılmış olup, yeni yönetmelikte atık yağ rafinasyon tesisleri için deneme üretimi zorunluluğu getirilmiştir.